Frank Sanders

Zwartgallige humor met een glimlach. De naam van zijn Facebook-pagina WheelChair Mafia is bij toeval ontstaan. Inmiddels doet Frank Sanders er toe. Zo zelfs dat hij onlangs is geïnterviewd door Facebook Amerika over zijn initiatief. Van 30 mei tot en met 2 juni is hij op Support 2018. Hij presenteert de mooiste voorbeelden. Foto’s, inclusief licht bijtende teksten. “Het draait om bewustwording.”

Wat zijn de meest tot de verbeelding sprekende voorbeelden?
“Vorig jaar werd het nieuwe Centraal Station in Utrecht geopend. Ze hebben daar een mooi, lekker ruim gehandicaptentoilet gemaakt. Voor de feestelijke opening hadden ze die ruimte volgestouwd met champagne. Dat is mooi. Tijdens de sanitaire stop kon je je helemaal volgieten. Ook bijzonder, PostNL had alle brievenbussen op rolstoelhoogte verwijderd, ze hadden ze laten staan bij verzorgings- en verpleeghuizen. Alsof alleen daar mensen wonen die gebruik maken van een rolstoel.”

Hoe is WheelChair Mafia ontstaan?
“Toen ik in een rolstoel terecht kwam, was ik op alles en iedereen  boos. Ik had alleen maar valide vrienden. Dat was voor mij een manier om niet tot ‘die andere wereld’ te gaan behoren. Daarmee maak je het jezelf lastig. Ik ben het van me af gaan schrijven. Facebook was net in opkomst.”

“Mijn verontwaardigde posts leidden ertoe dat ik steeds vaker ontvriend werd, totdat iemand zei: begin een pagina, dan kun je je daarop botvieren. Ik merkte dat ik ‘nieuwe vrienden’ kreeg. Mensen in een rolstoel, en dan blijkt ineens heel veel te kunnen. Je denkt veel minder in problemen, je ziet de oplossingen die anderen hebben gevonden. Je leven wordt er beter door. Ik zie ook dat het anderen helpt. Het mes snijdt dus aan twee kanten. Toen iemand een Maffia-sticker op mijn auto plakte had ik meteen de naam.”

Je kiest voor zwartegallige humor.
“Met alleen maar verontwaardiging over wat er allemaal niet kan, kom je ook niet verder. We zijn geen zeikerds. Laat het zien en zet er een grappige tekst onder. Ik merk dat je op deze manier meer bewustzijn creëert. Mooi voorbeeld is de rolstoelhelling die zo steil is dat je alleen maar boven komt als je wordt geduwd. Architect had blijkbaar niet bedacht dat er ook categorie rolstoelgebruikers is die selfsupporting is. Fantastisch uitgevoerd gehandicaptentoilet, waar alles precies klopt. Alleen die pedaalemmer, met voetbediening. Je kunt er verontwaardigd over zijn, mijn idee is: laat de verbazing spreken.”  

Laatst signaleerde je dat de toegankelijkheid in Engeland veel beter is geregeld.
“Ik was daar op uitnodiging van Facebook om te praten over alle pagina’s waarvan ik beheerder ben. In London klaagde iemand dat het allemaal zo slecht is geregeld. Mijn antwoord: ‘Dan ben je nog nooit in Nederland geweest’. Het is in Engeland veel beter geregeld. Bijna elke kroeg heeft daar een gehandicaptentoilet, en lukt dat op de één of andere manier niet, zorgt de gemeente voor een goede oplossing. Wat dat betreft lopen we achter. Ondanks dat Nederland 10 jaar geleden het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap heeft getekend*.”  

Wat schort er in Nederland aan?
“Heeft iets te maken met politieke constellatie, waarin de VVD al heel lang een grote rol speelt. De VVD vreesde dat ondernemers daardoor op kosten zouden worden gejaagd en voor de rechter zouden kunnen worden gesleept als ze niet meteen aanpassingen doen. Je mag ondernemers geen onnodige en onredelijke eisen opleggen is de VVD van mening. Zo werkt dat niet. Wil je een cultuurverandering tot stand brengen, begint dat bij een wettelijke basis. En natuurlijk speelt geld ook een rol. 

"Voor de ratificatie van het VN-Verdrag was het ook noodzakelijk dat de  redelijkheidseis werd toegevoegd. Want natuurlijk is het niet redelijk te verwachten dat iedere ondernemer van de ene dag op de andere dag zorgt voor optimale toegankelijkheid. ‘Redelijkerwijs’ kun je van een kroeg waar één rolstoelgebruiker per jaar komt niet verwachten dat hij veel geld uitgeeft aan een gehandicaptentoilet. Uit ervaring weet ik dat het geen zin heeft met de wet in de hand die kroegbaas zwart te maken. Creëer bewustzijn, ga het gesprek aan. Daarmee bereik je veel meer. Het kost gigantisch veel tijd, ik merk dat door bewustwording mensen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen.”

Je hebt humor, maar je kunt ook bijten.
“Als het moet gedragen we ons als Mafioso. De kwestie met de verwijderde brievenbussen van PostNL. We spraken PostNL daarop aan, het antwoord was teleurstellend: ‘We denken aan de ruggen van onze postbestellers. Toen hebben we ons als Maffia gedragen. Een social platform met 12 duizend volgers helpt natuurlijk wel. We hebben alles gemobiliseerd wat we hadden. Binnen twee dagen werden er vragen in de Tweede Kamer gesteld.”

Speel je deze kaart vaak?
“Nee hoor, de spaarpuntenactie van Optimel is daarvan een voorbeeld. Je kon punten sparen voor theaterbezoek. Op internet kon je alleen niet kiezen voor een gehandicaptenplaats. Telefonisch kon je geen gebruik maken van je punten. Na een gesprek is dit keurig opgelost. Je kon vanaf dat moment je gehandicaptenplaats telefonisch regelen. Ook met de ANWB hebben we stappen gezet. In vergelijkende test naar de kwaliteit van parkeergarages wordt ook de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers meegenomen. Niet met de wet in de hand, maar door bewustwording bereik je het meest.”

Humor is jouw handelsmerk.
“Je bereikt daar het meest mee. Valide mensen durven meestal geen grappen te maken over handicaps. Terwijl gehandicapten de bijtende grap niet schromen. Na het overlijden van de zwarte gaten-wetenschapper Stephen Hawking hadden wij een post geplaatst met ‘Stairway to heaven’. Keihard. Wordt goed gedeeld. Als valide mensen bij zichzelf denken: Ja, hoe kom je met een rolstoel eigenlijk een trap op’ hebben we alweer wat bereikt.

In gesprek met Frank Sanders?
Frank Sanders is met WheelChair Mafia aanwezig op Support 2018. Hij deelt tijdens alle beursdagen zijn ervaringen en gaat met bezoekers in gesprek. Nog niet ingeschreven voor een bezoek aan de beurs Support? Registreer je hier voor gratis toegang.